De winter begint laat dit jaar, toch dienen zich weer mensen aan met echte winterkwalen. Als je gevoelig bent voor kou en vocht kunnen vervelende klachten het gevolg zijn, bijvoorbeeld wintertenen. Bij mensen die hier last van hebben, vernauwen bloedvaten zich meer dan gemiddeld als gevolg van de kou, met als resultaat zwelling, rode of blauwe verkleuring, jeuk en pijn en in extreme gevallen ontstaan zelfs blaren. Vrouwen hebben er vaker last van dan mannen.

De gevoeligheid van mensen met deze klachten is heel divers: sommigen hebben al problemen als het kouder wordt dan 15 graden, terwijl anderen pas rond het vriespunt last krijgen. Ook de intensiteit van de klacht kan erg variëren, net als de plek waar het optreedt. Wintertenen, -voeten en –handen zijn het meest bekend, maar soms treedt het ook op aan neus, oren of kin, terwijl de klachten zich kunnen uitbreiden tot bijvoorbeeld de hele benen.

Vaak is de jeuk die over gaat in pijn de grootste klacht. De jeuk en de pijn worden meestal erger in de warmte, dus ’s nachts in bed is het vaak het ergst.

Het is niet zo dat je de klacht je hele leven hebt, maar als hij eenmaal optreedt, blijft hij vaak elke winter terugkomen. Krijg je de klacht voor het eerst, kijk dan of je achter de oorzaak kunt komen. Bijvoorbeeld bètablokkers en medicijnen om de bloeddruk te verlagen hebben vaak bloedvatvernauwing in de handen en voeten tot gevolg en kunnen daarmee deze klacht oproepen.

Een paar tips voor als je er last van hebt: vermijd extreme kou (of kleed je er goed tegen) en warmte (dus niet te dicht bij verwarming, kachel of open haard) en zorg voor goed zittende schoenen (soepel, niet te strak, dikke zolen) en handschoenen. Ook een goede leefstijl is van belang: geregeld goed bewegen, goede voeding en niet roken. Als de huid niet kapot is kunnen massage en wisselbaden de gevoeligheid voor kou minder maken.

Mocht dit allemaal niet of te weinig baten dan is er gelukkig de homeopathische behandeling. Die is vaak erg succesvol bij deze klachten. Ook hier ga je als homeopathisch arts weer uit van de klachten en eigenschappen van de patiënt, alleen de diagnose is niet genoeg.

Voorbeelden uit de praktijk (namen zijn veranderd):

Mijnheer Gerritsen heeft al jaren last van wintertenen. Dat begint zodra de temperatuur overdag onder de 10 graden blijft. Zijn tenen worden eerst dik en rood en gaan dan jeuken. Vooral de toppen van de tenen jeuken enorm. Ook gaan de tenen pijn doen. Hij zegt dat het lijkt alsof ze bevroren zijn geweest.

Alles wordt erger in bed, onder de dekens is het niet uit te houden: niet alleen de jeuk wordt erger, de voeten gaan dan branden en zijn tenen steken dan ongelooflijk! Uit wanhoop steekt hij zijn voeten dan buiten boord om af te koelen.

Door het slaapgebrek is hij echt uit zijn doen en kan zijn draai niet vinden.

Na het homeopathische middel Agaricus muscarius zijn de klachten binnen een paar dagen verdwenen. Als ze na een aantal weken weer terugkomen neemt hij weer een keer een korrel van dit middel in en gaat het weer goed. Ook de volgende winters heeft hij erg weinig last, en is af en toe een korrel Agaricus effectief.

Omdat dit middel Agaricus in de homeopathie bekend is met het gevoel in de ledematen alsof ze bevroren zijn geweest, zoals ook de patiënt beschreef, wordt het ook voorgeschreven voor klachten na bevriezing. Vaak wordt gedacht dat je dit soort klachten maar moet accepteren, maar ook hier biedt homeopathie een oplossing.

Om dit te illustreren nog een patiënt met klachten na bevriezing:

Maart 2014 komt een vrouw op consult met de volgende klachten: de huid op de zijkanten van haar bovenbenen is bevroren geweest, al in 2006, toen ze in de winter langdurig buiten was in de Alpen. Sinds die tijd heeft ze enorme jeuk als ze vanuit de kou in de warmte komt. En dan verkleurt haar huid: vooral onder een warme douche kan die zelfs paars worden! Zonder een hormoonzalf om de jeuk te onderdrukken gaat ze niet meer de deur uit in de winter. Ze krijgt Agaricus, en ze merkt dat de verkleuring direct verdwijnt. En daarna merkt ze, dat ze geen jeuk heeft bij temperatuurswisselingen. Douchen gaat prima, ook als ze koud is geworden. Het is nu november en ze heeft nog steeds geen last van de oude bevriezingsplekken, de hormoonzalf blijft in de kast. Het is nu wachten op een echte winter voor de uiteindelijke test!

Michel de Sonnaville
Arts Integrale Geneeskunde, gespecialiseerd in homeopathie.
Centaurea
Apeldoorn